مجله خبری مساجد

این به‌این مفهوم میباشد که گزینش مجلس دیدار و حضور را به اختیار ما واگذار نموده است و این از تبارک ترین بزرگواری ها میباشد. با آنکه کلیه گستره خاک برای امت رسول همانند، مسجد میباشد، البته مسجد به معنای اصطلاحی آن، مقام و محفلی ویژه برای عبادت خالصانه به‌حساب می‌آید. از همین رو، جنبه های عبادی مسجد توفیق مشهد مسجد،از سایر جنبه های آن پررنگ خیس و لبریز نوروروشنایی خیس میباشد.

قرآن و جنبه های عبادی مسجد

در قرآن، هر جا کلام از مسجد به دربین آمده، جنبه های عبادی آن تحت عنوان نقش اول و بنیادین این منزلت مقدس، آیتم تأکید قرار گرفته میباشد. پروردگار تبارک میفرماید: و مساجد ویژه خداست. پس هیچ کس را باایمان مخوانید. (جن: 18).

و در آیه دیگر میفرماید: پروردگارم بر دادگری دستور داده میباشد و اینکه در هر مسجدی روی خویش را بی واسطه (به سوی قبله) نمائید و در حالی که آئین خویش را برای وی خالص نموده است، او را بخوانید. همانگونه که شمارا پدید آورد و به سوی وی گشوده می‌گردید. (اعراف: 29). این آیه به روشنی می فهماند که مسجد، رزرو مسجد توفیق مشهد کانون پرستش خالصانه میباشد. پروردگار گران قدر در جایی دیگر، مسجد را جایگاهی معرفی می نماید که در آن اسم آفریدگار فراوان برده می‌شود.

« و مساجدی که اسم معبود در آنها بسیار برده می‌گردد.» (حج: 40).با دقت به آیه های 36 و 37 سوره نوروروشنایی نیز مسجد، مقر تجمع مردانی میباشد که صبح و شام در آن جا به تسبیح و عبادت مشغولند و هیچ بیزنس و معامله ای آن ها را از خاطر خدا گشوده نمی دارااست.

پس مسجد در آغاز، کانون عبادت و نماز و سر و نیاز مۆمنان با خداست. از همین رو، قرآن کریم و مهربان افرادی که عموم را از خاطر کردن آفریدگار در مسجد گشوده می دارا‌هستند، از ستم پیشه ترین آدم ها به‌حساب می‌آید.

در واقعیت، با آن که کلیه زمین با پروردگار نسبت یکسانی دارااست، اما معبود به لطف خود با مسجد آدرس مسجد توفیق مشهد ، معامله منزل را می نماید؛ یعنی آن‌ها را محل دیدار و مجلس انس و زیارت قرار داده میباشد

جنبه های عبادی مسجد در گفتار معصومان (علیهم السلام)

پیشوایان معصوم نیز به تبعیت از قرآن، بر جنبه های عبادی مسجد بسیار تاکید کرده اند. نیم نگاهی به آداب و احکام مسجد، این نکته را پر‌نور می نماید. بیشتر این احکام علامت می‌دهد که اسلام در‌پی آن میباشد که مسجد جایگاهی مطلوب برای حافظه کردن خداوند باشد و مۆمنان بتوانند در آن جا با حضور قلب، خداوند را پرستش نمایند. به‌این مراد، در احکام اسلامی، جاری ساختن دادن هر کاری که ممکن میباشد مسجد را از ایفای اینگونه نقشی گشوده دارااست، غیر مطلوب شمرده گردیده‌است.

آرایش کردن مسجد با طلا جواهرات، رنگ کردن مسجد، داد و ستد، قضاوت کردن و اجرای حدود در مسجد، مسجد طالقانی مشهد ورود دیوانگان و خردسال ها به مسجد، هم اینگونه اجرا کارهایی زیرا بلند کردن صدا و ذکر سخنان بیهوده و اعلام اشیای گم گردیده و کارهایی از این دست در مسجد، هر یک میتواند آدم را از دقت به نماز و عبادت گشوده داراست. تاکید بر حضور در مسجد، با وضعیت عصمت و پاکیزگی، ترغیب نمازگزاران نسبت به آرایش کردن خویش و استعمال از بو و بوی خوش و زدودن بوی بد از دهن و تن به هنگام حضور در مسجد نیز به همین سبب ساز میباشد.

بلکه مؤمن هرگاه در مسجد می‌نشیند و انتظار نماز را میکشد، ملائکه خدای رحمان بر وی سلام می‌فرستند و به مکان وی برایش طلب عفووبخشش و مغفرت می‌نمایند. کما اینکه فرستاده خداt دراین باره فرموده: ملائکه تاوقتی‌که هریک از شما در مکانی که در آن نماز خوانده اید، می‌باشید و تاهنگامیکه حدَثی از شما راز نزده، سلام می‌فرستند و می گویند: پروردگارا! او‌را بیامرز، پروردگارا! بر وی عفو وبخشش فرست.

حضرت معاذ بن جبل(رض) می گوید: کسی که تصور نماید که صرفا آن هر که در مسجد به نماز ایستاده، ادرس مسجد توفیق مشهد در نماز به راز می برد، به ادراک مایحتاج نرسیده میباشد.

حضرت سعید بن مسیب(رض) می گوید: هر کس در مسجد بنشیند با پروردگارش هم نشینی می‌نماید.

پس اخوی! عملکرد کن زود به مسجد بروی و حتی الإمکان در صف نخستین سمت راست امام یا این که پشت سرش یا این که در نزدیکترین جای به وی باید به دلیل آنکه نماز در حوالی امام، محرک گران قدر و تاثیر شگفتی بر نمازگزار داراست!

از حضرت ابوهریره(رض) نقل میباشد که فرستاده معبود(ص) فرمود: «در‌صورتی‌که عموم می‌دانستند که ندا سردادن و رزرو مسجد توفیق مشهد صف اولیه چقدر فضیلت داراست، آن‌گاه به فهم و شعور این فضیلت نایل نیایند جز آنکه براي بدست آوردن آن قرعه بیاندازند، بدون‌شک قرعه می‌انداختند». (متفق علیه)

اجر نماز جماعت

اجر نماز جماعت بر هیج کسی پوشیده وجود ندارد.

پیامبر خداوند(ص) میفرماید: «نماز جماعت بیست و هفت رتبه از نماز فرادی رفیعتر میباشد». (داستان بخاری و مسلم)

نمی‌دانم چه‌طور مسلمانی در‌این نه فراوان کوتاهی می‌نماید و منزل اش را ترجیح میدهد و در آن نماز میخواند، گویی آن یه خرده که برای رهایی از جهنم و ورود به پردیس ما یحتاج میباشد برای خویش ضمانت نموده است. پس ای اخوی! مبادا خودت را به خطا بیندازی و از این مشوق گران قدر محروم بمانی و نکند زیر تأثیر کسی قرار بگیری که ایمانش ضعیف و آیین داری اش سست میباشد و منزل‌ي خویش را بر منزل‌ي پروردگار و هوای نفس را بر دستورها الهی ترجیح می دهد.

از حضرت ابوهریره(رض) نقل میباشد که نبی معبود(ص) فرمود: «هیچ نمازی برای منافقان، مسجد طالقانی مشهد هنگفت ‌خیس از نماز صبح و عشاء وجود ندارد. در‌حالتی که می‌دانستند که‌این دو چقدر فضیلت دارا هستند، ولو سینه خیز به سوی آن‌ها می‌آمدند». (قصه بخاری و مسلم)

در صفات منافقان پندار کن، نشان‌ي آنان این میباشد که نسبت به ادای نماز صبح و نماز عشاء سرسنگین میباشند ... پس مؤمن چه طور برای خویش راضی می گردد که یک کدام از صفات نفاق را استحصال نماید؟!! و خویش را از محرک گرانقدر محروم سازد.

فرستاده خداوند(ص) میفرماید: «هر کس نماز عشاء را به جماعت بخواند، حکم احیای یک آخر شب و هر کس نماز عشاء و شماره تلفن مسجد توفیق مشهد نماز صبح را به جماعت بخواند، حکم احیای یک شب بی نقص را خواهد داشت». (ماجرا ترمذی)

اکثری از جوان ها از رفتن به مسجد، به خیال و خاطر ناتوانی یا این که غربت مسجد و از این قبیل عذر‌ها بهانه می آورند ... اکنون چنانچه به یک مسابقه ورزشی یا این که خوشگذاراني در کویر! دعوت شوند، همانند یک سوار مبارز عازم آن خواهند شد.

فلسفه وجودى مسجد فراموش خواهد شد، به دلیل آنکه وقتى در مسجد نشستند و حرفهاى بیهوده زدند، یادشان مى‌رود که آنجا مسجد میباشد و براى چه به آنجا رفته‌اند.
3. جلوگیری از داد و ستد در مسجد: اعمال خریدوفروش و نیز کارهایى که عمل و فن تلقى مى‌خواهد شد، مانند: آهنگرى، نجارى و آرایشگرى و مانند آن ها، در مسجد ممنوع میباشد. در حدیثى از امام درستگو(علیه السلام) آمده میباشد که:
«جَنِّعطرُا مَساجِدَکُمْ الْبَیْعَ وَالشِّراءَ….»(216)
مساجد خود را محل دادوستد قرار ندهید.
بازار را قرار داده‌اند براى کسب و کار و داد و ستد و پرداختن به فعالیت و فن‌هایى که آدرس مسجد توفیق مشهد جامعه بدانها نیاز دارااست، البته مسجد منحصر به فرد عبادت میباشد و نباید کارهاى دنیوى، مثل دادوستد در آن اجرا گیرد. طبیعى میباشد وقتى مسجد نیز جاى خریدوفروش و معامله گشت، جنبه یادآورى و مذکّر بودن خود را از دست مى‌دهد و خیر صرفا بشر را به خاطر آفریدگار نمى‌اندازد، بلکه او‌را متوجه عالم و درآمدزایی بیشتر مى‌نماید، از این رو خویش تبدیل به بازار و محل دستیابی گشته، به کار گیری در خور و بایسته از آن نمى‌خواهد شد.
مسجد محل بیان و خاطر پروردگار متعال میباشد و توکل اسلام بر این میباشد که‌این جای مقدّس از هر کارى که سبب جلب دقت عموم به غیر آفریدگار مى‌خواهد شد، خالى شود تا به طور کامل موضوع بیان و عبادت در آن آماده باشد. از این جهت حتى از اجرا کارهایى که جنبه فعالیت و فن داراست، نظیر آهنگرى و نجارى، در مسجد نهی کردن گردیده است: شماره مسجد توفیق مشهد در روایتى آمده میباشد که:
«إِنَّ رَسُولَ اللّه(صلى الله علیه وآله) مَرَّ بِرَجُل یَبْرِىُ مَشاقِصَ لَهُ فِى الْمَسْجِدِ فَنَهاهُ وَ قالَ: إِنَّها لِغَیْرِ هَذا بُنِیَتْ.»(217)
فرستاده پروردگار در مسجد به مردى که تیرهاى خویش را مى‌تراشید برخوردند و اورا از آن عمل جلوگیری کردن کرده، فرمودند: مسجد را براى این سیرتکامل امور نساخته‌اند.
و نیز امام درستگو(علیه السلام) مى‌فرمایند:
‌‌﴿کاغذ 230 ﴾
«إِنَّ أَمیرَالْمُؤْمِنین(علیه السلام) رَاَى قاصّاً فِى الْمَسْجِدِ فَضَرَبَهُ بِالدُّرَّهِ وَ طَرَدَهُ.»(218)
امیرالمومنین در مسجد قصه‌سرایى را که درگیر روایت‌سرایى بود با تازیانه از مسجد خارج کردند.
4. خودداری از کارهاى کنسل در مسجد: نبی توصیه مى‌نمایند که تا در مسجد کلام کنسل نزنید و فعالیت کنسل جاری ساختن ندهید. سعى نمائید خلق و خوی شما در مسجد مناسب باشد تا خوشایند پروردگار متعال قرار گیرد و موجب مشوق و اجر و کمال خواهد شد. کارهایى که بهره‌اى به‌حالتان ندارد لااقل در مسجد ایفا ندهید، قبل از آنکه در کلیه‌جا آدم رزرو مسجد توفیق مشهد می بایست از گفتار و اخلاق و رفتار کنسل دورى گزیند و از اوصاف مؤمنان این میباشد که از کنسل دورى مى‌جویند:
«قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ. الَّذِینَ‌هُمْ فِى صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ. وَالَّذِینَ‌هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ.»(219)
همانا اهل ایمان رستگار گشتند. آن ها که در نماز خاضع و خاشعند. و آن ها که از کنسل روگردانند.
مؤمن ابدا می بایست عمل کنسل جاری ساختن ندهد و نگذارد که عمرش بیهوده تلف خواهد شد، ولی زیرا عوام مردم، کم و زیاد، کارهاى بیهوده نیز جاری ساختن مى‌دهند و لااقل کارهاى مباحى که سودى ندارد اجرا مى‌دهند، سعى نمایند از اجرا آن امور در مسجد خوددارى نمایند و مسجد را منحصر به فرد عبادت قرار دهند، تا شأن مسجد مراقبت خواهد شد و خویش بیشتر از آن به کارگیری معنوى مارک و نیز جنبه مذکّریت و هدایت‌گرى آن باقى بماند.
در پی نبی مى‌فرمایند: در حالتی که آداب مسجد را رعایت نکردید، در روز قیامت صرفا خویش را نکوهش نمایید. مسجد طالقانی مشهد آن روز که آدم نو مى‌فهمد که چه به کار گیری‌هایى مى‌توانست از مسجد چیره شود. از به عبارتی لحظه‌هایى که در مسجد نشسته بود، چقدر مى‌توانست براى آخرتش به کارگیری نماید، البته خیر صرفا استعمال جنگ بلکه در ازای کارى کرد که آخرتش را نیز تباه تشکیل داد. در آن هنگام به حسرتى در گیر مى‌خواهد شد که قابل وصف وجود ندارد.
‌‌﴿ورقه 231 ﴾

از آن‌جایی‌ که طبع نوجوانان وجوانان، پاک، زیبادوست و مالامال نشاط میباشد، لذا به مکان ‌های پاکیزه، زیبا، دیدنی و دلپذیر بیشتر میل پیدا می‌کنند. براین اساس برای جذب آنان به مساجد باید به معماری اسلامی ایرانی دقت کرد و این مکان ‌ها را تر و تمیز و پاکیزه ساخت، فرش‌های مسجد منزه و پاکیزه بوده، فروغ و روشنایی درتوان مطلوب و مسجد همواره معطر و خوشبو باشد و نماز گزاران با لباس پاکیزه و بوی خوش وارد مسجد شوند.مساجد این ظرفیت را دارند تا مجتمعی باشند که کتابخانه، سالن تحقیق،کلاس‌های هنری، کارخانه‌های مسجد توفیق مشهد مهارت‌افزایی، کافی نت، بانک نرم افزار و...را در کنار دیگر شغل‌های خود در بر داشته باشند.

3- اشاعه قیمت‌های متعالی مسجد و نماز جماعت:
در حدیثی نبی اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) می فرمایند: «در صورتیکه مردم قیمت اذان گفتن و شرکت در نماز جماعت را می‌دانستند، برای این کار قرعه‌کشی می‌کردند.» (بحارالانوار، ج 88 ص 73). منزلت معظم رهبری میفرمایند: «برای تبیین ژرفای نماز و معرفی رازها و زیبایی های آن، دست به همت پیگیر و همگی جانبه زده گردد.» باید بیان کرد در صورت ارائه هنرمندانه این‌گونه آموزه‌ها حتما میزان انگیزش نسل تازه جهت ورود به فعالیت‌های مسجد افزایش خواهد یافت.

4- برخورد مناسب از سوی امام جماعت ودیگر امنای مسجد و استقبال از پیشنهادها و نرم‌افزار‌های جوانان:
جوان و نوجوان دوست داراست در اجتماع ایفای نقش کند و بقیه افراد به نظریات او دقت داشته باشند. مسجد در شرایطی‌که کانون دقت به‌این قشر باشد، شاهد گرمی حضور فعال آن ها در مساجد خواهیم بود. رسول اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) می فرمایند : «علیکم بالاحداث» یعنی باید به نسل تازه اعتنا نمائید. لذا این یک هشدار هست برای دست‌اندرکاران این فرمان که در‌حالتی که باوری راستین استدلال حرکت‌شان نباشد نخواهند توانست در دیگر افراد نفوذ کنند. امام راستگو (علیه السلام) نیز بایستگی مطابقت و همخوانی عهد مسجد طالقانی مشهد و فعل عالمان و واعظان را این‌گونه بیان فرموده اند: «چنانچه دانا و دانشمند به علم خود شغل نکند، راهنمایی و راهنمایی او از دل‌ها می‌لغزد، آن چنان که باران از روی سنگ صاف و نشیب‌های لغزنده کوه صفا لغزان است.» (کافی، جلد 1، ص 44). فعلا باید دقت خواهد شد که مؤثرترین طریق تبلیغی و تربیتی کدام می‌باشد؟ «در تربیت یکسری چیز شرط می باشد، یک کدام از مشافهه و چشم به چشم بودن و نکته بعدی محبت و تقدس است.» توجه به‌این فرمان ما یحتاج است که « هدف ما آنهایی می‌باشند که نماز نمی‌خوانند و یا به مسجد نمی‌فرایند و می خواهیم به نماز و مسجد دعوتشان کنیم، برای آنان بایستی اپلیکیشن داشته باشیم و یک کدام از نرم افزار‌های مهم ارتباط بدون واسطه می‌باشد.» بدین ترتیب در این زمینه می‌پذیریم که«تربیت باید نفس به نفس باشد، جوان به جوان، جوان‌های نمازخوان و مسجدی میتوانند جوان‌های دیگر را جذب مسجد کنند و هم‌سالان خودشان را به پای نماز بیاورند.» مورد نیاز به نظر میرسد امام جماعت و هیئت امنا جهت انس با نوجوانان و جوانان وقت کافی صرف کنند تا در رهگذر دوستی و رفاقت به اهداف تربیتی دست یابند.

می‏دانیم که در قرآن مهربان درباره زنان پیغمبر دستورهای خاصی وارداتی‏ میباشد . او‌لین آیه خطاب به زنان پیغمبر با این پاراگراف شروع می‏گردد:«"یا این که نساء النبی لستن کأحد اینجانب النساء"،یعنی شما با بقیه زنان فرق دارید.» اسلام التفات خاصی داشته میباشد که زنان پیغمبر چه در طول حیات آن حضرت و چه مسجد توفیق مشهد پس از وفات وی، در منزل‏های خویش بمانند ، و در‌این جهت بیشتر منظورهای اجتماعی و سیاسی در فعالیت بوده میباشد.قرآن مهربان صریحا به زنان‏ پیغمبر می‏گوید:«و قرن فی بیوتکن، یعنی در منزل‏های خویش بمانید.» اسلام‏ می‏منظور میباشد «امهات المؤمنین» که خواه ناخواه احترام متعددی میان مسلمان‌ها داشتند از احترام خویش سوء استعمال نکنند، و احیانا ابزار موادتشکیل دهنده خودخواه و ماجراجو در مسائل سیاسی و اجتماعی واقع نشوند. و چنان که‏ می‏دانیم یکی‌از «امهات المؤمنین» عایشه میباشد که از این فرمان سرپیچی‏ کرد ، ماجراهای سیاسی ناگواری برای عالم اسلام به وجود آورد. ( مطهری، 1391:ج 19،ص 431) . به هر هم اکنون آیه‏ای که در آن آیه، واژه و کلمه « عفاف و حجاب » به فعالیت رفته آیه 53 از سوره احزاب میباشد که می‏فرماید: "وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ" یعنی در شرایطی‌که از آن‌ها فرآورده و کالای گزینه مسجد طالقانی مشهد نیازی مطالبه‏ می‏فرمایید از پشت پرده از آن‌ها بخواهید. «دراصطلاح تاریخ و حدیث اسلامی هر جا اسم « آیه عفاف و حجاب »آمده میباشد از جمله نقل شده پیش از نزول آیه عفاف‏ چنان بود و بعداز نزول آیه عفاف اینگونه شد ، هدف این آیه میباشد که مرتبط با زنان پیغمبر میباشد(نیشابوری،درست مسلم،1412ق، ج 4، ص151 - 148) ، خیر آیه ها 30 و 31 سوره نور و روشنایی که می‏فرماید:«قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ» و «قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ» یا این که آیه 59 سوره احزاب که می‏فرماید: «یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ».

نوع دوم پوشش جلباب میباشد که در سوره احزاب بدان تصریح شد‌ه‌است : "یا این که أَیهَا النَبی قُل لِأَزواجِکَ و بَناتِکَ وَنِساءِ المُؤمِنینَ یدُنینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلا بیبهنَّ ذلِکَ أَدنی أَن یعرِرشتهَ ولایوذَینَ وکان الله غفوراَرحیماَ ." (سوره احزاب/ آیه 59)

«ای نبی ، به زنان و دخترانت و زنان مؤمن بگو : جلباب های خویش را به هم مجاورت سازند تا با این پوشش خوب شناخته شوند و از اسیب هوس رانان آزار نبینند و آفریدگار بخشنده و کریم ومهربان میباشد .»

علامه طباطبائی در توضیح کلمه و واژه جلابیب میفرمایند:«جلباب لباس‏اى میباشد سرتاسرى آدرس مسجد توفیق مشهد که تمامى تن را مى‏پوشاند و یا این که روسرى مخصوصى میباشد که شکل و رمز را ساتر مى‏ گردد و مراد برای مثال «پیش بکشند مقدارى از جلباب خویش را»، این میباشد که آن را طورى بپوشند که گلو و سینه ‏هایشان در انظار ناظرین پیدا نباشد» .(علامه طباطبائی، 1374:ج‏16، ص 340)

همینطور در تعبیروتفسیر المیزان در پایین آیه شریفه آورده میباشد : «الجلابیب عده جلباب و هوثوب تشتمل به المرأه فیغطّی جمیع بدنها وی الخمار الذی تغطّی به رأسها و وجهها ». «جلابیب توده جلباب میباشد وآن لباسی میباشد که زن آن رادربر می‌کشد و همگی تن خویش را می پوشاند یا این که مقنعه ای میباشد که راز و شکل خویش را به آن می پوشاند». (به عبارتی،ص361). زمخشری نیز در کشاف به گزارش ابن عباس همین معنا را به عمل برده میباشد و می‌گوید : «الرداء الذی سیته اینجانب فوق الی اسفل». «در جلباب ردایی میباشد که سراسر تن را از بالا تا ذیل را می پوشاند». (زمخشری، 1352:ص 559).

«جلباب لباسی تعالی خیس از سرپوش و خرد خیس از رداست که زن راز و سینه خویش را با آن می پوشاند رزرو مسجد توفیق مشهد و اورده شده میباشد لباسی تبارک میباشد که از محلفه کوتاه خیس میباشد و زن آن را می‌پوشد وگفته گردیده است به عبارتی ملحفه میباشد.» (بیرقی اکبری ، 1377: ص 44-46)

کلمه ادناء در تفاسیر «هم به معنای دنو (مجاورت کردن) آمده.» (نتیجه کاشانی ،1373:ج4، ص 203) و «هم به معنای ارحاء و اسدال و آویختن .»