مجله خبری مساجد

آیا روایاتی که برای رفتن به مسجدها و شرکت آدرس مسجد توفیق مشهد در نمازهای جماعت، پاداش‌هایی را در حیث می گیرد، مشتمل بر بانوان نیز می شود؟
پرسش
آیا ثواب رفتن به مسجد و شرکت در نماز جماعت فقط مختص مردان می باشد؟ آیا کلمه «رجل» در رزرو مسجد موفقیت مشهد روایت «صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعین سنه» بانوان را نیز شامل میشود؟ و به طور آحاد حضور یا عدم حضور زنان در مسجد و جماعت، کدام‌یک، مورد تأیید می باشد؟
پاسخ اجمالی
بعضی روایات با استعمال از واژه‌هایی؛ مانند «رجل» در نگاه اول، مردان را شامل چنین پاداشی میداند، البته اصل حضور بانوان در مسجد برای نماز جماعت و حتی استحباب آن‌را نفی نمی‌کند؛ زیرا با توجه به روایات و شواهد تاریخی و نیز فتوای فقهای بزرگوار؛ در‌صورتی‌که زنی بتواند خود را از نگاه نامحرم بپوشاند، حضور او در مسجد برای نماز جماعت مانعی ندارد؛ و می‌اقتدار اعلام‌کرد که جایزه مسجد و جماعت مشتمل بر او نیز شود.
روایاتی که نماز در خانه را برای زن سزاوارتر می‌دانند ناظر به شرایط خاصی می‌باشند که نمی‌توان آنها‌را به نشانی مسجد موفقیت مشهد آحاد مورد ها گسترش بخشید.

پاسخ تفصیلی
در روایتی رزرو مسجد توفیق مشهد از فرستاده خدا(ص) نقل گردیده است: «صَلَاةُ الرَّجُلِ فِی جَمَاعَةٍ خَیْرٌ مِنْ صَلَاتِهِ فِی بَیْتِهِ أَرْبَعِینَ سَنَةً»؛[1] نماز مرد در جماعت، خوب از چهل سال نماز او [به صورت فرادا] در خانه می باشد.
روایاتی مشابه با این روایت -با تفاوت در مقدار ثواب- از رسول اکرم(ص) در متون حدیثی اهل سنت نیز نقل شد‌ه‌است. [2]
این گروه از روایات، هرچند فقط چیزی را که ثابت می‌کنند استحباب شرکت مردان در مسجد برای نماز جماعت می‌باشد، ولی اصل حضور بانوان در مسجد برای نماز جماعت و حتی بهتر بودن آن‌را نفی نمی‌کند. برای این‌که‌این شرکت از روایات و روایات دیگری که درین‌باره داریم، روشن شوند؛ تحقیقی کوتاه درباره حضور زنان در مسجد برای تلاوت نماز جماعت، دعا و دیگر امور معنوی ارائه میدهیم.
حضور بانوان در مسجد از حیث روایات
براساس تفحص و جست‌وجو؛ در منابع روایی، می‌توان روایات وارده راجع به حضور بانوان در مسجد را بر سه عهد و پیمان تقسیم نمود:
الف. مسجد زن، خانه او هست
رسول خدا(ص): «بهترین مسجد زنان، همان خانه‌هاى او می باشد...».[3] «بهترین مسجد زنان، کنج خانه آنان می‌باشد».[4]
«به تنهایی و در خانه نماز خواندن زن، مثل نماز در عده می باشد، در حالی‌که بیست و پنج جايگاه فضیلت دارد».[5]
پیامبر پروردگار(ص) به امام علی(ع) فرمود: «ای علی! بر زنان؛ نماز جمعه، جماعت، اذان و اقامه واجب نیست».[6]
امام راستگو(ع): «بهترین مساجد برای زنان شما، خانه‌هایشان می‌باشد».[7]
ب. حضور بانوان در مسجد جایز و یا عالی است[8]
نبی معبود(ص): «هر گاه زنان [براى رفتن به مسجد] از شما شماره مسجد توفیق مشهد اجازه طلبیدند، آنها‌را از بهره‌اى که از مساجد دارا‌هستند، شماره تلفن مسجد موفقیت مشهد محروم نسازید».[9] «زنان خود را از [رفتن به] مسجدها بازندارید، هر تعدادی خانه‌هاى آن ها، برایشان نیکوتر است».[10]
«هنگام شب به زنان برای رفتن به مساجد اذن دهید».[11]
عایشه میگوید: «زنان مؤمن، نماز صبح را با پیامبر(ص) بجای می‌آوردند، در حالی‌که لباسی که مجموع بدن آن ها را می‌پوشاند به تن داشتند و این زنان در تاریکی بازشناخته نمی‌شدند».[12]
ابن عباس درباره نبی(ص) و کوشش او می گوید: «نبی خداوند(ص) دختران و زنان خود را برای مسجد طالقانی مشهد اقامه جماعت در نمازهای عیدین به خارج خانه می‌بردند».[13]
از ابن عباس نقل شده است: «زنى زیبا پشت سر فرستاده خدا(ص) نماز می‌خواند...».[14]
امام على(ع): «زنان، با پیامبر(ص) نماز می‌خواندند...».[15]
امام راستگو(ع) از پدر گرامی‌اش نقل می‌کند که فرمود: «رسول پروردگار(ص) هنگام تلاوت نماز جماعت، صدای شیون طفلی را شنید که مادرش او‌را با خود به مسجد آورده بود. آن‌حضرت نماز مسجد طالقانی مشهد را کوتاه کرد تا مبادا نگرانی در مادرش پیدا گردد».[16]

آیا روایاتی که برای رفتن به مسجدها و شرکت آدرس مسجد توفیق مشهد در نمازهای جماعت، پاداش‌هایی را در حیث می گیرد، مشتمل بر بانوان نیز می شود؟
پرسش
آیا ثواب رفتن به مسجد و شرکت در نماز جماعت فقط مختص مردان می باشد؟ آیا کلمه «رجل» در رزرو مسجد موفقیت مشهد روایت «صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعین سنه» بانوان را نیز شامل میشود؟ و به طور آحاد حضور یا عدم حضور زنان در مسجد و جماعت، کدام‌یک، مورد تأیید می باشد؟
پاسخ اجمالی
بعضی روایات با استعمال از واژه‌هایی؛ مانند «رجل» در نگاه اول، مردان را شامل چنین پاداشی میداند، البته اصل حضور بانوان در مسجد برای نماز جماعت و حتی استحباب آن‌را نفی نمی‌کند؛ زیرا با توجه به روایات و شواهد تاریخی و نیز فتوای فقهای بزرگوار؛ در‌صورتی‌که زنی بتواند خود را از نگاه نامحرم بپوشاند، حضور او در مسجد برای نماز جماعت مانعی ندارد؛ و می‌اقتدار اعلام‌کرد که جایزه مسجد و جماعت مشتمل بر او نیز شود.
روایاتی که نماز در خانه را برای زن سزاوارتر می‌دانند ناظر به شرایط خاصی می‌باشند که نمی‌توان آنها‌را به نشانی مسجد موفقیت مشهد آحاد مورد ها گسترش بخشید.

پاسخ تفصیلی
در روایتی رزرو مسجد توفیق مشهد از فرستاده خدا(ص) نقل گردیده است: «صَلَاةُ الرَّجُلِ فِی جَمَاعَةٍ خَیْرٌ مِنْ صَلَاتِهِ فِی بَیْتِهِ أَرْبَعِینَ سَنَةً»؛[1] نماز مرد در جماعت، خوب از چهل سال نماز او [به صورت فرادا] در خانه می باشد.
روایاتی مشابه با این روایت -با تفاوت در مقدار ثواب- از رسول اکرم(ص) در متون حدیثی اهل سنت نیز نقل شد‌ه‌است. [2]
این گروه از روایات، هرچند فقط چیزی را که ثابت می‌کنند استحباب شرکت مردان در مسجد برای نماز جماعت می‌باشد، ولی اصل حضور بانوان در مسجد برای نماز جماعت و حتی بهتر بودن آن‌را نفی نمی‌کند. برای این‌که‌این شرکت از روایات و روایات دیگری که درین‌باره داریم، روشن شوند؛ تحقیقی کوتاه درباره حضور زنان در مسجد برای تلاوت نماز جماعت، دعا و دیگر امور معنوی ارائه میدهیم.
حضور بانوان در مسجد از حیث روایات
براساس تفحص و جست‌وجو؛ در منابع روایی، می‌توان روایات وارده راجع به حضور بانوان در مسجد را بر سه عهد و پیمان تقسیم نمود:
الف. مسجد زن، خانه او هست
رسول خدا(ص): «بهترین مسجد زنان، همان خانه‌هاى او می باشد...».[3] «بهترین مسجد زنان، کنج خانه آنان می‌باشد».[4]
«به تنهایی و در خانه نماز خواندن زن، مثل نماز در عده می باشد، در حالی‌که بیست و پنج جايگاه فضیلت دارد».[5]
پیامبر پروردگار(ص) به امام علی(ع) فرمود: «ای علی! بر زنان؛ نماز جمعه، جماعت، اذان و اقامه واجب نیست».[6]
امام راستگو(ع): «بهترین مساجد برای زنان شما، خانه‌هایشان می‌باشد».[7]
ب. حضور بانوان در مسجد جایز و یا عالی است[8]
نبی معبود(ص): «هر گاه زنان [براى رفتن به مسجد] از شما شماره مسجد توفیق مشهد اجازه طلبیدند، آنها‌را از بهره‌اى که از مساجد دارا‌هستند، شماره تلفن مسجد موفقیت مشهد محروم نسازید».[9] «زنان خود را از [رفتن به] مسجدها بازندارید، هر تعدادی خانه‌هاى آن ها، برایشان نیکوتر است».[10]
«هنگام شب به زنان برای رفتن به مساجد اذن دهید».[11]
عایشه میگوید: «زنان مؤمن، نماز صبح را با پیامبر(ص) بجای می‌آوردند، در حالی‌که لباسی که مجموع بدن آن ها را می‌پوشاند به تن داشتند و این زنان در تاریکی بازشناخته نمی‌شدند».[12]
ابن عباس درباره نبی(ص) و کوشش او می گوید: «نبی خداوند(ص) دختران و زنان خود را برای مسجد طالقانی مشهد اقامه جماعت در نمازهای عیدین به خارج خانه می‌بردند».[13]
از ابن عباس نقل شده است: «زنى زیبا پشت سر فرستاده خدا(ص) نماز می‌خواند...».[14]
امام على(ع): «زنان، با پیامبر(ص) نماز می‌خواندند...».[15]
امام راستگو(ع) از پدر گرامی‌اش نقل می‌کند که فرمود: «رسول پروردگار(ص) هنگام تلاوت نماز جماعت، صدای شیون طفلی را شنید که مادرش او‌را با خود به مسجد آورده بود. آن‌حضرت نماز مسجد طالقانی مشهد را کوتاه کرد تا مبادا نگرانی در مادرش پیدا گردد».[16]