مجله خبری مساجد

در سال 678 قمری ملک منصور قلاوون از ممالیک بحری مصری یا این که به روایتی دیگر احمد بن دلیل عبدالقوی والی شهر قوص بالای حجره ، گنبدی سازه بنیان و آن را با لوح های سربی روکش نمود تا بازدارنده نفوذ آب باران خواهد مسجد طالقانی مشهد شد .

در سال 765 قمری اشرف ناصرالدین شعبان ثانی از ممالیک بحری لوح های سربی را بازسازی نمود .

در سال های 879/888 قمری ملک اشرف قایتبای بعد از نوسازی بدون نقص حجره و تجدید بنای آدرس مسجد توفیق مشهد آن ، گنبدی رفیع بر حجره شریفه و گنبدی دیگر برفراز حجره فاطمه سازه بنیان .

از سویی دیگر میرزا حسین فراهانی در [سفرنامه ، ص 278] می نگارد که خویش چشم میباشد بر باب سمت شمالی مرقد نام ملک الاشرف قایتبای که از سلاطین به این دلیل که مصر بوده و بانی این بارگاه و گنبد میباشد درج شده ، و در سنه هشتصد و هشتاد و هشت سازه کرده است ... »

در سال 233 قمری فرمانروا محمود ثانی بن پادشاه عبدالحمید (1223/1255) گنبد حجره مبارکه مسجد توفیق مشهد را بنایی دیگر نمود و آن را به رنگ سبز روغنی منقش کرد .

میرزا حسین فراهانی که در سال های 1302/1303 قمری وصف بنای مسجد را در سفرنامه خویش نگاشته میباشد . از واپسین هیکل بنای حجره و مرقد خاطر کرده ، می نویسد : « بارگاه خجسته مشمول چهارپایه بزرگست که هر محور دو ذرع و نیم پهنا آنست و سقف گنبد خوش‌یمن نیز برآن مبنا ها زده گردیده و سه محور خرد میباشد که دو تای رزرو مسجد توفیق مشهد از آنان در سمتی میباشد که مرقد مطهر حضرت صدیقه طاهره میباشد و یک اساس هم بالای وی مناره بلال میباشد که اذان می گفته و در حوالی میانه بارگاه خوش‌یمن پانزده ردیف و چهار بست » .

بنای فعلی مقصوره یا این که حجره که در زاویه جنوب شرقی مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله و سلم) قرار گرفته میباشد دارنده بارگاه یا این که حصاری فرنگی میباشد که در اصطلاح اهل مسجد به الشباک دارای اسم و رسم میباشد .

- «هر كس در آن نماز بگزارد و با پاکی نیت پروردگار را بخواند، پروردگار نیازش را برطرف می كند.»

- «هر كس در آن از آفریدگار امنیت بخواهد، معبود او‌را از تمامی آنچه از آن مسجد توفیق مشهد هراسان میباشد، امنیت می‌دهد.»

- «مطلع باشید، شب و روزى وجود ندارد، مگر اینكه ملائكه براى دیدار از آن و عبادت پروردگار در آن به زمین میایند.»

- «چنانچه اینجانب نزدیك شما بودم، بدن‏هادر آن مسجد نماز می خواندم.»

ویژگى‏ هاو فضیلت هاى مسجد سهله‏

درباره خصوصیت هاى خاصّ این مكان مقدّس مى‏ قدرت موردها پایین را برشمرد:

اقامتگاه پیامبران و صالحان میباشد؛

2. اقامتگاه جانشینان امام مهدى ( علیه السلام ) خواهد بود؛
3. اقامتگاه حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) بود؛
4. اقامتگاه، عبادتگاه و كارگاه بافندگى حضرت ادریس ( علیه السلام ) بود؛
5. اقامتگاه حضرت مهدى ( علیه السلام ) پس از ظهور آن حضرت خواهد بود؛
6. آنجا مقر حضرت خضر میباشد؛
7. اینجا تربتى میباشد كه کلیه پیامبران از آن آفریده شدهاند؛
8. رهگذر راهیان پردیس میباشد؛
9. محلّ تقسیم غنایم در بعدازظهر ظهور مسجد طالقانی مشهد خواهد بود؛
10. محلّ عروج فرستاده؛
11. محلّ نزول ملائکه؛
12. محلّ نیایش حضرت صاحب و مالک الزّمان ( علیه السلام )؛
13. مركز مال عموم حضرت مهدى (عج)؛
14. جایگاه صالحان و پیامبران میباشد؛
15. صور در اینجا دمیده می‌شود؛
16. دعا در‌این مسجد، مستجاب میباشد؛
17. ملائکه هر شب و روز در آن فرود میآیند؛
18. فاروق اعظم اینجاست؛
19. محشر به سوى این مسجد میباشد؛
20. در كنار آن هفتاد هزار نفر رزرو مسجد توفیق مشهد محشور می گردند كه همگى به پردیس می‌روند.

مسجد سهله

در این زمینه روایات زیادى از ائمّه ( علیه السلام ) داستان شد‌ه‌است، مثلا اینكه:

- بدانید كه آن منزلگه صاحب و مالک شما هنگام قیامش میباشد.

- پیوسته قائم ( علیه السلام ) در آن میباشد.

- مال همه مردم و محلّ تقسیم شماره مسجد توفیق مشهد غنائم مسلمانها در آن میباشد.

منبر، صندوق مصلی ، مقصوره ، گوشه و کنار حجره کلیه سوختند. اهل مدینه خبر این حریق سوزی مهیب را به پاد شاه اشرف قایتبای رساندند و پیش از آنکه کمکی ازجانب مسجد طالقانی مشهد شاه فرا برسد عموم مدینه در تطهیر بنای مسجد تلاش دقیقی به فعالیت آوردند .

زیرا قایتبای از این رخداد با خبر شد نماینده خویش را بنام امیر سنقر جمالی همپا با معماران و آلات و لوازم ساختمانی و دارایی کافی به سوی مدینه مسجد توفیق مشهد بسیج نمود و دستور بخشید که در تجدید بنای مسجد از هیچ فرمان و هزینه ای کوتاهی نورزند . شاه اشرف قایتبای که در سالهای 872/901 قمری بر قلمروی ممالیک، حکمروایی می کرده، دراین راه و روش به حدی نیروی کار و مدرس عمل و وسایل و مصالح ساختمانی ارسال داشته بود که مورخان به تفاوت از وصف آن حکایات، ارقام عجیبی را نقل کرده اند ...

در‌این مرمت مناره رئیسه را مرمت کردند و دیوارهای مسجد را از محور نوسازی ، محراب عثمانی را پیشرفت بخشیدند، ردیف ها را احیاء کردند آدرس مسجد توفیق مشهد و سقف ها را به استحکام برافراشتند و گنبدی برفراز محراب عثمان سازه نمودند و از دور و اطراف با سه گنبد دیگر که به مجارید دارای اسم و رسم بودند ، زینت و استحکام بخشیدند. دو گنبد در مدخل باب السلام برپا شد و نماسازی مسجد به گونه ای بی نقص شکل به عهده گرفت و آنچه که از کتاب ها و مصاحف سوخته بود از مملکت های اسلامی گردآوری و وقف دوباره مسجد کردند. رزرو مسجد توفیق مشهد این اهتمام به محدوده بنای مسجد محصور خلا، محیط مسجد را با تأسیس رباط ، مکتب ، آشپزخانه و رویکرد سازی ، رونق داد . موقوفات متعددی تصویب و ضبط شوید و با ارایه تجهیزات شهری و کنسل زیر میزی مالیات به رفاه حالا اهل مدینه کوشش گماشتند.

«مسجد ابن ظفر مسجد با برکتی میباشد. به آفریدگار عهدوپیمان در طبقه ای از طبقات بالای این مسجد (در اسمان) سنگی بسیار تبارک و سبز رنگ میباشد که معبود هیچ پیامبری را مبعوث نکرده؛ مگر اینکه تصویری از چهرة آن فرستاده بر روی آن سنگ نقش بسته و این مسجد، به عبارتی مسجد سهله مسجد طالقانی مشهد میباشد.»

در داستان دیگری امام درستگو(ع) از ابوحمزة ثمالی دربارة عمویشان، زید پرسیدند:

«آیا عمویم زید را در شبی که از شهر بیرون شد، ملاقات کردی؟» ابوحمزه جواب اعطا کرد: مسجد توفیق مشهد آری. امام(ع) پرسیدند: آیا در مسجد «سُهَیل» نماز خواند؟ ابوحمزه پهنا کرد: مسجد سُهَیل کجاست؟ آیا مرادتان به عبارتی مسجد سهله میباشد؟ امام(ع) فرمود:

«آری؛ چنانچه زید دو رکعت نماز در مسجد سهله خوانده بود و از آفریدگار نگهبانی می خواست، پروردگار اورا همواره در نگهبانی خود محافظت کرده بود.»

علما و مسجد سهله

علمای بلندمرتبه، پیوسته ما‌را بر مداومت بر زیارت مسجد سهله و نماز تلاوت در آن تشویق کرده اند. دانا بلندمرتبه شیعه، روضه خوان طوسی در کتاب خود میگوید:

لایق وجود ندارد که نمازهای یومیّة واجب، جز در مسجد صورت بپذیرد. (مانند اینکه) کسی گذرش به شماره مسجد توفیق مشهد «مسجد سهله» می افتد و در آن نماز می‌خواند، مستحبّ میباشد که در وقت دربین دو نماز مغرب و عشاء در مسجد حضور داشته باشد.»

سیّد بن طاووس شب های چهارشنبه به زیارت مسجد سهله میرفت و می اظهار‌کرد:

در شرایطی‌که خواستی به مسجد سهله بروی، در وقت در میان نماز مغرب و عشاء در شب چهارشنبه برو که‌این وقت از دیگر زمان ها فضیلت بیشتری دارااست.

برخی از علما مانند آیت الله روحانی جعفر کشف کننده الغطاء برای دفع بلا به مسجد سهله تامین می آوردند. آدرس مسجد توفیق مشهد خویش وی می‌گوید:

در سالی که طاعون آمد، اینجانب به یار چهل نفر به مسجد سهله جانبداری بردیم و ظاهراً همة همسایه شهر (به جز چندین نفری که در مسجد سهله بودند)، به منجر بیماری طاعون فوت کردند و بعداز برطرف شدن این بیماری کسی باقی نمانده بود.

این پروژه نیز درتوان خویش شگرف و بی سابقه میباشد و از 250 چتر گرانقدر درست شده که بر روی ردیف های جانور در محوطه های مسجد توفیق مشهد بیرونی مسجد نصب شده اند.

این چترها بعداز گشوده شدن، مساحت 143000 متر مربع از محوطه های محیط مسجدالنبی (ص) را در چهار جهت آن می پوشاند. آدرس مسجد توفیق مشهد در تحت سایه هرمورد از این چتر ها بیشتراز 800 نفر می‌توانند نماز بخوانند.

اضافه بر این چترها که منحصر به فرد نمازگزاران میباشد ، شش مسیر در جهت جنوبی مسجد برای عبور و مرور حجاج و معتمرین مسجد طالقانی مشهد نیز توسط چتر پوشیده گردیده است.

این چترها به صورت منحصر به فرد برای به کار گیری در مسجدالنبی تشکیل شده و در ایجاد کرد آن ها واپسین تکنولوژی ها به شغل رفته میباشد. این چترها به صورتی ساخته و نصب شد‌ه‌است که در هنگام گشوده شدن یک کدام از بالای دیگری قرار می گیرند به گونه ای که محوطه تحت خویش را به طور کامل پوشش میدهند. طول چندین از آنان هنگام گشوده گردیده 14.40 متر و طول دسته دیگر 15.30 متر میباشد.

جذاب اینجاست که طول هر دو مجموعه چترها در وضعیت بسته 21.70 متر میباشد.

3-3- نصب پنکه های پخش کننده آب در فضای درونی مسجد النبی

درین طرح تعداد 436 پنکه والا که در طی چرخش، آب را به طور ذرات ریز و پودر مانند در جهات متفاوت رزرو مسجد توفیق مشهد پخش می کنند. این پنکه ها در تلطیف و خنک نمودن هوای محوطه های بیرونی مسجد مخصوصا در گرمای فصل تابستان فوق العاده موثرند. این پنکه ها بر روی ردیف هایی که چترها بر آن سوار گردیده اند نصب شده اند .

هر وقت ‏شهریه‏ حوزه حفاظت نمی‏شد ، مرحوم آیة‏الله حجت ، به مسجد مقدس جمکران مشرف می‏شد و به عبارتی روز، شهریه حمایت می‏شوید .

برای مرحوم آیة‏الله بروجردی، هر وقت مشکلی پیش می‏آمد، گوسفندی می‏ارسال کرد تا در کنار مسجد جمکران قربانی نمایند .

برای مرحوم آیة‏الله گلپایگانی ، هر وقت مشکلی پیش می‏آمد ، عریضه‏ای می‏نوشت و با گروهی مسجد طالقانی مشهد از اصحاب و فرزندان خویش ، به مسجد مقدس جمکران مشرف می‏شد و توسل می‏کرد و رفع ایراد می‏شد .

مرحوم آیة‏الله مرعشی، چهل شب چهارشنبه، در مسجد جمکران بیتوته کرد .

آیة‏الله صافی، درباره ی بابا بزرگوارشان، مرحوم آیة‏الله حاج ملا جواد صافی گلپایگانی، نقل فرمودند که ملتزم بود حتی الامکان ، پیاده به مسجد جمکران مشرف خواهد شد .

آیة‏الله حاج سید محمد تقی خوانساری نیز غالبا ، پیاده مسجد توفیق مشهد مشرف می‏شدند .

ختم زیارت عاشورا در مسجد جمکران

در بعد از ظهر زعامت مرحوم آیة الله حاج سید محمد حجت ، قحطی و گرانی مشقت به وجود آمد ، به گونه ای که نان سنگک دانه‏ای یک تومان رسید ، در حالی که شهریه‏ طلاب در ماه ، تنها ده تومان بود .

مرحوم آیة‏الله حجت ، چهل بدن از طلاب مهذب و متدین را امر کرد که به مسجد مقدس جمکران شماره مسجد توفیق مشهد مشرف شوند و در پشت‏بام مسجد ، به طور گروه جمعی ، زیارت عاشورا را با صد درود و لعن و دعای صفوان بخوانند و به حضرت موسی بن جعفر علیه السلام و حضرت ابوالفضل علیه السلام و حضرت علی اصغر علیه السلام متوسل شوند و رفع گرانی و نزول باران را از خدا متعال بخواهند .

چهل بدن محصل مهذب و متدین ، طبق امر مرجعیت اعلای تشیع، به میعادگاه عاشقان شرفیاب شدند . بعداز ادای رزرو مسجد توفیق مشهد نماز تحیت و نماز حضرت بقیة‏الله، ارواحنا فداه، و توسل به زیر التفات فرمانروای عالم هستی، به پشت‏بام مسجد رفتند، ختم زیارت عاشورا را ، طبق فرمان آن مرجع وارسته ، ایفا دادند و حوائج‏خویش را با شفیع قرار دادن سه بدن باب‏الحوائج ، به درگاه حضرت احدیت ، عرضه داشتند و مسجد را به قصد قم سوراخ کردند .

موزائیک‌ها را بایستی مهمترین تزئینات این سازه به اکانت آورد که نصیب‌های متفاوت تقسیم می گردند. مثلا موزائیک‌های در ورودی امپراطور مرتبط با آخرها قرن نهم و یا این که اوایل قرن دهم میباشد و تصویر یک امپراطور (احتمالا لئو ششم) یاروهمدم با پسرش کنستانتین هفتم را علامت میدهد که در درحال حاضر مسجد توفیق مشهد سجده مقابل عیسی مسیح می‌باشند.

موزائیک‌های ورودی جنوب غربی در سه در ورودی که در‌این نصیب جای دارد، نصب گردیده‌اند. به حیث میرسد تاریخ نصب این موزاییک‌ها به سال ۹۴۴ گشوده می گردد. این موزائیک‌ها تصویر مریم مقدس را نشانه می دهند که روی یک صندلی سلطنتی سوای پشت نشسته میباشد. در انتهای شرقی کلیسا نیز موزائیک‌هایی مسجد طالقانی مشهد وجود دارااست که به نوع خویش شایان توجه میباشند. این موزائیک‌ها که در سال ۸۷۶ فعالیت گردیده‌اند تصویر مریم مقدس و کودکش را آرم می دهند. از سایر موزائیک‌های مهمی که در ایا صوفیه وجود دارااست بایستی به موزائیک‌های الکساندر، موزائیک‌های ملکه زوئی، موزائیک‌های کامننوس، موزائیک‌های دیزیز و موزائیک‌های فضای سنگ فرش شمالی اشاره نمود.

شاید برایتان جذاب باشد که بدانید نصیب متعددی از این موزائیک‌ها در ده سال ۱۹۳۰ بوسیله موسسه‌ای به رهبری توماس وایت مو سر کشف و پاک شدند. اختلال اصلی که ترمیم کنندگان دارا‌هستند این میباشد که بتوانند پلی فی مابین فرهنگ و تمدن مسحیت و اسلام به وجود آوردند تا تصاویر کشف گردیده روی موزائیک‌ها توهین به هیچ گروهی به شمار نرود.

حرف آخر درباره مسجد ایا صوفیه

در مقاله شناخت با مسجد ایا صوفیه هر آنچه را که موردنیاز بود درباره تاریخ، معماری و دیگر نکات اصلی آدرس مسجد توفیق مشهد این جاذبه توریسم بدان ذکر کردیم. آغاز به معرفی این مسجد پرداختیم و آن‌گاه درباره تاریخ و معماری آن کلام زدیم. این مقاله مختصری از تاریخ این مسجد را خاطرنشان کرد. بدین ترتیب عده ای که برای درک کردن تاریخ مالامال فراز و نشیب این جاذبه توریسم کنجکاو می باشند می توانند بیشتر درباره آن بازرسی نمایند.

اینک مسجد ایا صوفیه تحت عنوان یک کدام از مساجد اصلی ترکیه و همینطور یک کدام از مهم ترین جاذبه‌های توریسم استانبول شماره مسجد توفیق مشهد هر ساله گردشگران متعددی را به سوی خویش جذب می‌نماید. در‌حالتی که نکته دیگری درباره این مسجد وجود داراست که در‌این نوشته بدان اشاره نشد، آن را با ما و دیگر خوانند‌گان به اشتراک بگذارید. امید خواهیم داشت این مقاله برایتان اثر گذار بوده باشد و بتوانید از آن به کارگیری فرمایید.

یکی از وظایف شیعه ها تجلیل و تکریم اماکن منسوب به وجود مقدس حضرت بقیة الله، ارواحنا فداه، است .

آیة‏الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی (متوفای 1348هجری) در کتاب گران سنگ« مکیال المکارم» مسجد طالقانی مشهد به هنگام شمارش تکالیف مردم در بعد از ظهر غیبت می‏نویسند :

شصت و هشتم – بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن حضرت زینت‏یافته‏اند، مانند مسجد سهله، مسجد اعظم کوفه، سرداب مقدس، مسجد جمکران و غیر این‏ها از مواضعی که بعضا از صلحا آن حضرت را در آن جاها دیده‏اند یا در روایات آمده است که آن جناب در آن جا توقف دارااست، مانند مسجد الحرام [1]

این رهگذر، بر منتظران ظهور و عاشقان مقدم آن امام فروغ و روشنایی، موردنیاز می باشد که این مسجد توفیق مشهد اماکن را بشناسند و روش‏ی تعظیم و تکریم آن‏ها را بیاموزند [2]

15ـ درین آخرها، در کتاب‏های غیر وابسته و مستندی – مانند موردها ذیل – به تفصیل و توسعه و گسترش قصه احداث مسجد مقدس جمکران پرداخته گردیده‌است :

1ـ تاریخ بنای مسجد جمکران؛

2ـ تاریخ مسجد مقدس جمکران؛

3ـ تاریخچه‏ی بنای مسجد جمکران؛

4ـ اعتنا امام فرصت به مسجد جمکران ؛

5ـ بار‏ی مسجد جمکران ؛

6ـ در ضریح در انتظار ؛

7ـ در حریم جمکران ؛

8ـ سیمای مسجد جمکران ؛

9ـ سود حضور برای گمشدگان ؛

10ـ مباحثی یکسری درباره‏ی مسجد جمکران ؛

11ـ مسجد مقدس جمکران ؛

12ـ مسجد جمکران المقدس ؛

13ـ مسجد مالک الزمان ؛

14ـ اعجاز‏ی مسجد جمکران ؛

برای استحصال دانسته ها کلان‏خیس در ارتباط اثر ها حافظه گردیده، رزرو مسجد توفیق مشهد به کتابنامه‏ی حضرت مهدی علیه السلام ذیل عنا وین فوق، مراجعه نمائید .

لحاظ مرحوم آیة‏الله حائری در باره‏ی مسجد جمکران

در واپسین فراز از نصیب مسجد مقدس جمکران، متذکر می‏شویم که در‌صورتی‌که بخواهیم حیث مراجع قبل و معاصر را در امر مسجد مقدس جمکران حافظه آور شویم، به نوشتن کتاب شماره مسجد توفیق مشهد مستقلی در‌این ارتباط ناگزیر خوا‌هیم بود . لذا این مورد را به زمان دیگری موکول می‏کنیم . این نصیب را بابیان لحاظ مرحوم آیة‏الله حاج روحانی مرتضی حائری (متوفای 24 جمادی الثانیه 1406 هجری) که همگان با رده رفیع علمی و تقوایی وی، آشنا میباشند، حسن ختام می‏بخشیم .

بعداز شناخت با تاریخچه مسجد سلیمانیه، دفعه به معماری خاص این سازه میرسد. مطلقا عشق و علاقه‌مند گردیده‌اید که بدانید چه کسی این تاثیر تاریخی شگفت‌انگیز را خوی نموده است. پیاده سازی و تشکیل داد این بنای تاریخی را معمار سینان (Mimar Sinan)، یک کدام از مشهورترین معمارهای حکومت ۶۲۰ساله امپراتوری عثمانی برعهده مسجد طالقانی مشهد داشته میباشد.

معمار سینان به‌‌تیتر مهندس ارتش سرویس میکرد تا اینکه قرعه به نامش خورد و به‌تیتر «معمار ارشد سلطنتی» منصوب شد. سینان این سمت را برای ۵۰ سال نگهداری کرد و در روزگار حکومت شاه سلیم دوم و فرمان روا منظور سوم هم معمار ارشد قصر بود.

مشقت بار‌کوشی و تعهد سینان در قضیه بسط در معماری زبانزد بود و اکثری از پر رنگ‌ترین اثرها تاریخی عثمانی به دست او مسجد توفیق مشهد یا این که شاگردانش ساخته‌گردیده‌ میباشد.

همگی آنچه که بایستی برای هجرت به استانبول بدانید درین راهنما وجود داراست.

مدل‌وسیاق معماری مسجد سلیمانیه

سینان برای ایجاد کرد مسجد سلیمانیه استانبول معماری اسلامی و بیزانس را ادغام نموده است. اکثری از نصیب‌های رزرو مسجد توفیق مشهد این مسجد مانند گنبد و منارها، یادآور کلیساهای بیزانس میباشد.

طول تبارک‌ترین گنبد مسجد ۵۳متر و قطر آن ۲۶.۵ میباشد. گنبد این مسجد صرفا وجود ندارد و در حوالی آن گنبدهای خرد که بیشتر شرایط دکوری داراست چشم می‌گردد.

مسجد سلیمانیه چهار مناره ۷۶متری هم دارااست. برایتان پرسش پیش‌ آمده که چرا چهار مناره؟ چرا سه یا این که پنج آدرس مسجد توفیق مشهد یا این که شش مناره برای این مسجد در حیث گرفته نشده؟ تعیین چهار مناره بلند سلیمانیه با ده بالکن تصادفی و فقط برای زیبایی نبوده میباشد. بلکه این مناره‌ها راز و رمز خاصی داراست.

این پیاده سازی ویژه نماد می دهد که فرمان روا سلیمان به‌تیتر د‌همین سلطان عثمانی، چهار‌مین امپراتوری میباشد که بعداز فتح قسطنطنیه به‌تخت نشسته میباشد.

شناخت با ۱۰ مسجد در مدینه منوره

مساجد مدینه منوره بیشتراز ۲۱ عدد می باشند که دیدن بعضا از آنان در طول حج واجب می باشد و از سوی دیگر مساجد مدینه بسیار گوناگون از مساجد مکه میباشند. 10 مسجد در مدینه مسجد طالقانی مشهد را در‌این مقاله مشاهده کنید.

مدینه مقام ارجمند و متعالی نزد مسلمان ها دارااست. مقصد سفر رسول پروردگار (ص) اولیه پایتخت اسلام و منزلت دعوت و نشر این آئین مبین در عالم میباشد. آنجا محل تشعشع نوروفروغ درخشنده آن، بین بشریت بوده به گونه ای که معبود متعال با نوروروشنایی اسلام انسانها را از کفر و گمراهی نجات اعطا کرد و آنان را به توحید و هدایت رهنمون مسجد توفیق مشهد تشکیل داد. از سوی دیگر اکثری از حجاج در مدینه بیشتر به دیدار مساجد متفاوت می روند از این رو نگاهی به مهم ترین مساجد مدینه انداخته‌ایم.

۱. مسجد النبی (ص)

مسجدالنبی، مسجد رسول اکرم(ص) در شهر مدینه در مرزوبوم ایالات متحده عربی سعودی که مرقد رسول نیز در آن قرار دارد. این مسجد بعداز مسجدالحرام دومی مسجد از مقدس‌ترین مساجد اسلام میباشد و فرستاده اکرم (ص) در سال اولیه مسافرت آن را ساخته میباشد. منزل رسول(ص) و منزل علی(ع) و فاطمه(س) نیز در کنار آدرس مسجد توفیق مشهد این مسجد بوده که در گسترش‌های مسجد، به آن ملحق شد‌ه‌است.

۲. مسجد قبا

حوزه‌ قبا در مسافت شش کیلومتری جنوب مسجدالنبی جای دارد و از نقاط خوش آب و هوای گوشه و کنار مدینه رزرو مسجد توفیق مشهد به شمار می‌رود. سازه به نقل احادیث بسیار، مسجد قبا مصداق آیه «لمسجد أسس علی التقوی اینجانب أول یوم أحق أن تقوم فیه» هست. مسجد قبا اولیه مسجدی میباشد که پیامبر پروردگار صلی الله علیه و آله آن را سازه نموده است. در حدیثی از فرستاده آمده هر کس در منزل‌اش، خویش را پاکیزه و طاهر نماید و آن گاه به مسجد قبا بیاید و در آن نماز بخواند، جایزه یک عمره خواهد داشت.