مجله خبری مساجد

موزائیک‌ها را بایستی مهمترین تزئینات این سازه به اکانت آورد که نصیب‌های متفاوت تقسیم می گردند. مثلا موزائیک‌های در ورودی امپراطور مرتبط با آخرها قرن نهم و یا این که اوایل قرن دهم میباشد و تصویر یک امپراطور (احتمالا لئو ششم) یاروهمدم با پسرش کنستانتین هفتم را علامت میدهد که در درحال حاضر مسجد توفیق مشهد سجده مقابل عیسی مسیح می‌باشند.

موزائیک‌های ورودی جنوب غربی در سه در ورودی که در‌این نصیب جای دارد، نصب گردیده‌اند. به حیث میرسد تاریخ نصب این موزاییک‌ها به سال ۹۴۴ گشوده می گردد. این موزائیک‌ها تصویر مریم مقدس را نشانه می دهند که روی یک صندلی سلطنتی سوای پشت نشسته میباشد. در انتهای شرقی کلیسا نیز موزائیک‌هایی مسجد طالقانی مشهد وجود دارااست که به نوع خویش شایان توجه میباشند. این موزائیک‌ها که در سال ۸۷۶ فعالیت گردیده‌اند تصویر مریم مقدس و کودکش را آرم می دهند. از سایر موزائیک‌های مهمی که در ایا صوفیه وجود دارااست بایستی به موزائیک‌های الکساندر، موزائیک‌های ملکه زوئی، موزائیک‌های کامننوس، موزائیک‌های دیزیز و موزائیک‌های فضای سنگ فرش شمالی اشاره نمود.

شاید برایتان جذاب باشد که بدانید نصیب متعددی از این موزائیک‌ها در ده سال ۱۹۳۰ بوسیله موسسه‌ای به رهبری توماس وایت مو سر کشف و پاک شدند. اختلال اصلی که ترمیم کنندگان دارا‌هستند این میباشد که بتوانند پلی فی مابین فرهنگ و تمدن مسحیت و اسلام به وجود آوردند تا تصاویر کشف گردیده روی موزائیک‌ها توهین به هیچ گروهی به شمار نرود.

حرف آخر درباره مسجد ایا صوفیه

در مقاله شناخت با مسجد ایا صوفیه هر آنچه را که موردنیاز بود درباره تاریخ، معماری و دیگر نکات اصلی آدرس مسجد توفیق مشهد این جاذبه توریسم بدان ذکر کردیم. آغاز به معرفی این مسجد پرداختیم و آن‌گاه درباره تاریخ و معماری آن کلام زدیم. این مقاله مختصری از تاریخ این مسجد را خاطرنشان کرد. بدین ترتیب عده ای که برای درک کردن تاریخ مالامال فراز و نشیب این جاذبه توریسم کنجکاو می باشند می توانند بیشتر درباره آن بازرسی نمایند.

اینک مسجد ایا صوفیه تحت عنوان یک کدام از مساجد اصلی ترکیه و همینطور یک کدام از مهم ترین جاذبه‌های توریسم استانبول شماره مسجد توفیق مشهد هر ساله گردشگران متعددی را به سوی خویش جذب می‌نماید. در‌حالتی که نکته دیگری درباره این مسجد وجود داراست که در‌این نوشته بدان اشاره نشد، آن را با ما و دیگر خوانند‌گان به اشتراک بگذارید. امید خواهیم داشت این مقاله برایتان اثر گذار بوده باشد و بتوانید از آن به کارگیری فرمایید.

یکی از وظایف شیعه ها تجلیل و تکریم اماکن منسوب به وجود مقدس حضرت بقیة الله، ارواحنا فداه، است .

آیة‏الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی (متوفای 1348هجری) در کتاب گران سنگ« مکیال المکارم» مسجد طالقانی مشهد به هنگام شمارش تکالیف مردم در بعد از ظهر غیبت می‏نویسند :

شصت و هشتم – بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن حضرت زینت‏یافته‏اند، مانند مسجد سهله، مسجد اعظم کوفه، سرداب مقدس، مسجد جمکران و غیر این‏ها از مواضعی که بعضا از صلحا آن حضرت را در آن جاها دیده‏اند یا در روایات آمده است که آن جناب در آن جا توقف دارااست، مانند مسجد الحرام [1]

این رهگذر، بر منتظران ظهور و عاشقان مقدم آن امام فروغ و روشنایی، موردنیاز می باشد که این مسجد توفیق مشهد اماکن را بشناسند و روش‏ی تعظیم و تکریم آن‏ها را بیاموزند [2]

15ـ درین آخرها، در کتاب‏های غیر وابسته و مستندی – مانند موردها ذیل – به تفصیل و توسعه و گسترش قصه احداث مسجد مقدس جمکران پرداخته گردیده‌است :

1ـ تاریخ بنای مسجد جمکران؛

2ـ تاریخ مسجد مقدس جمکران؛

3ـ تاریخچه‏ی بنای مسجد جمکران؛

4ـ اعتنا امام فرصت به مسجد جمکران ؛

5ـ بار‏ی مسجد جمکران ؛

6ـ در ضریح در انتظار ؛

7ـ در حریم جمکران ؛

8ـ سیمای مسجد جمکران ؛

9ـ سود حضور برای گمشدگان ؛

10ـ مباحثی یکسری درباره‏ی مسجد جمکران ؛

11ـ مسجد مقدس جمکران ؛

12ـ مسجد جمکران المقدس ؛

13ـ مسجد مالک الزمان ؛

14ـ اعجاز‏ی مسجد جمکران ؛

برای استحصال دانسته ها کلان‏خیس در ارتباط اثر ها حافظه گردیده، رزرو مسجد توفیق مشهد به کتابنامه‏ی حضرت مهدی علیه السلام ذیل عنا وین فوق، مراجعه نمائید .

لحاظ مرحوم آیة‏الله حائری در باره‏ی مسجد جمکران

در واپسین فراز از نصیب مسجد مقدس جمکران، متذکر می‏شویم که در‌صورتی‌که بخواهیم حیث مراجع قبل و معاصر را در امر مسجد مقدس جمکران حافظه آور شویم، به نوشتن کتاب شماره مسجد توفیق مشهد مستقلی در‌این ارتباط ناگزیر خوا‌هیم بود . لذا این مورد را به زمان دیگری موکول می‏کنیم . این نصیب را بابیان لحاظ مرحوم آیة‏الله حاج روحانی مرتضی حائری (متوفای 24 جمادی الثانیه 1406 هجری) که همگان با رده رفیع علمی و تقوایی وی، آشنا میباشند، حسن ختام می‏بخشیم .

بعداز شناخت با تاریخچه مسجد سلیمانیه، دفعه به معماری خاص این سازه میرسد. مطلقا عشق و علاقه‌مند گردیده‌اید که بدانید چه کسی این تاثیر تاریخی شگفت‌انگیز را خوی نموده است. پیاده سازی و تشکیل داد این بنای تاریخی را معمار سینان (Mimar Sinan)، یک کدام از مشهورترین معمارهای حکومت ۶۲۰ساله امپراتوری عثمانی برعهده مسجد طالقانی مشهد داشته میباشد.

معمار سینان به‌‌تیتر مهندس ارتش سرویس میکرد تا اینکه قرعه به نامش خورد و به‌تیتر «معمار ارشد سلطنتی» منصوب شد. سینان این سمت را برای ۵۰ سال نگهداری کرد و در روزگار حکومت شاه سلیم دوم و فرمان روا منظور سوم هم معمار ارشد قصر بود.

مشقت بار‌کوشی و تعهد سینان در قضیه بسط در معماری زبانزد بود و اکثری از پر رنگ‌ترین اثرها تاریخی عثمانی به دست او مسجد توفیق مشهد یا این که شاگردانش ساخته‌گردیده‌ میباشد.

همگی آنچه که بایستی برای هجرت به استانبول بدانید درین راهنما وجود داراست.

مدل‌وسیاق معماری مسجد سلیمانیه

سینان برای ایجاد کرد مسجد سلیمانیه استانبول معماری اسلامی و بیزانس را ادغام نموده است. اکثری از نصیب‌های رزرو مسجد توفیق مشهد این مسجد مانند گنبد و منارها، یادآور کلیساهای بیزانس میباشد.

طول تبارک‌ترین گنبد مسجد ۵۳متر و قطر آن ۲۶.۵ میباشد. گنبد این مسجد صرفا وجود ندارد و در حوالی آن گنبدهای خرد که بیشتر شرایط دکوری داراست چشم می‌گردد.

مسجد سلیمانیه چهار مناره ۷۶متری هم دارااست. برایتان پرسش پیش‌ آمده که چرا چهار مناره؟ چرا سه یا این که پنج آدرس مسجد توفیق مشهد یا این که شش مناره برای این مسجد در حیث گرفته نشده؟ تعیین چهار مناره بلند سلیمانیه با ده بالکن تصادفی و فقط برای زیبایی نبوده میباشد. بلکه این مناره‌ها راز و رمز خاصی داراست.

این پیاده سازی ویژه نماد می دهد که فرمان روا سلیمان به‌تیتر د‌همین سلطان عثمانی، چهار‌مین امپراتوری میباشد که بعداز فتح قسطنطنیه به‌تخت نشسته میباشد.

شناخت با ۱۰ مسجد در مدینه منوره

مساجد مدینه منوره بیشتراز ۲۱ عدد می باشند که دیدن بعضا از آنان در طول حج واجب می باشد و از سوی دیگر مساجد مدینه بسیار گوناگون از مساجد مکه میباشند. 10 مسجد در مدینه مسجد طالقانی مشهد را در‌این مقاله مشاهده کنید.

مدینه مقام ارجمند و متعالی نزد مسلمان ها دارااست. مقصد سفر رسول پروردگار (ص) اولیه پایتخت اسلام و منزلت دعوت و نشر این آئین مبین در عالم میباشد. آنجا محل تشعشع نوروفروغ درخشنده آن، بین بشریت بوده به گونه ای که معبود متعال با نوروروشنایی اسلام انسانها را از کفر و گمراهی نجات اعطا کرد و آنان را به توحید و هدایت رهنمون مسجد توفیق مشهد تشکیل داد. از سوی دیگر اکثری از حجاج در مدینه بیشتر به دیدار مساجد متفاوت می روند از این رو نگاهی به مهم ترین مساجد مدینه انداخته‌ایم.

۱. مسجد النبی (ص)

مسجدالنبی، مسجد رسول اکرم(ص) در شهر مدینه در مرزوبوم ایالات متحده عربی سعودی که مرقد رسول نیز در آن قرار دارد. این مسجد بعداز مسجدالحرام دومی مسجد از مقدس‌ترین مساجد اسلام میباشد و فرستاده اکرم (ص) در سال اولیه مسافرت آن را ساخته میباشد. منزل رسول(ص) و منزل علی(ع) و فاطمه(س) نیز در کنار آدرس مسجد توفیق مشهد این مسجد بوده که در گسترش‌های مسجد، به آن ملحق شد‌ه‌است.

۲. مسجد قبا

حوزه‌ قبا در مسافت شش کیلومتری جنوب مسجدالنبی جای دارد و از نقاط خوش آب و هوای گوشه و کنار مدینه رزرو مسجد توفیق مشهد به شمار می‌رود. سازه به نقل احادیث بسیار، مسجد قبا مصداق آیه «لمسجد أسس علی التقوی اینجانب أول یوم أحق أن تقوم فیه» هست. مسجد قبا اولیه مسجدی میباشد که پیامبر پروردگار صلی الله علیه و آله آن را سازه نموده است. در حدیثی از فرستاده آمده هر کس در منزل‌اش، خویش را پاکیزه و طاهر نماید و آن گاه به مسجد قبا بیاید و در آن نماز بخواند، جایزه یک عمره خواهد داشت.

عواملی مثل تقارن، ریتم و رنگ، خلال صورت آفرینی دارنده پیام می‌باشند و در بناهای اسلامی خصوصاً مسجد کاربرد فراوان دارا هستند. در مسجد گوهرشاد نحوه قرارگیری تراس ها، مناره ها و رواق ها مسجد طالقانی مشهد دارنده تقارن میباشند. زمانی وارد مسجد گوهرشاد می شویم، دربین تزیینات کاشی لبریز نقش و نگاری قرار میگیریم که در لحاظ اولیه کلیه آبی‌رنگ به لحاظ می رسند. اما هرچه به دیواره های آن و تراس ها مجاورت می شویم، تأثیر متفاوتی را شم میکنیم. این تأثیر شایسته ترین راهنما برای هنرمند میباشد که رنگ ها را چه طور در کنار هم قرار دهد تا جلوه ی بیشتری به شغل ببخشد. متأسفانه این جای با آحاد مختصات بارز، ناشناخته ما‌نده و هیچگاه رسیدگی جامعی از بعدها هنری آن نشده میباشد و به جرأت می اقتدار اظهار کرد پالت رنگی که در این شرکت معرفی گردیده تا کنون رخداد نیفتاده میباشد و در شرایطی‌که اشکالاتی در آن به چشم میخورد قابل بخشودن میباشد.

معماری مسجد گوهرشاد

مسجد گوهرشاد مسجدی کلاسیک و به مدل مساجد چهار ایوانی درست شده‌میباشد. صحن مسجد نسبتاًً به صورت مربع و در حوالی آن چهار تراس گرانقدر تاریخی و در فواصل حیاط‌ها هفت شبستان گسترده و شش در ورودی و خروجی میباشد.

ارتفاع صحن مسجد حدود ۵۶.۱۳ متر و پهنا ۵۱.۱۸ متر و جمعاً حدود ۲۸۷۳ مترمربع مساحت دارااست. تراس‌های مسجد توفیق مشهد مجلل و مرتفع در اضلاع مسجد به قرینه یکدیگر تاسیس شده است.

کتیبه‌ ممتاز و تاریخی بایسنقر، فرزند گوهرشاد که از شایسته ترین ثلث‌نویسان عهدوپیمان تیموری بوده، با زیباترین خطوط ثلث بر پیشانی حیاط مقصوره خود نمایی می‌نماید و تاریخ بنای مسجد بر کاشی معرق، درین کتیبه به چشم میخورد. محراب، یک دست از سنگ مرمر با تزئینات و کنده‌کاری و کتیبه‌ای میان مقرنس‌کاری‌های آن و نمایان‌گر هنر آن زمان میباشد.

منبر مالک الزمان (عج) بنا شده در کنار محراب حیاط مقصوره، از حیث عمر دارای اهمیت میباشد. این منبر ارزشمند، از چوب گردو و گلابی با نحوه‌ منبت‌کاری و مداد‌زنی سوای به‌کاررفتن میخ در آن، به دست پرتوان مدرس محمد نجار خراسانی، منبت‌عمل دارای شهرت بعدازظهر فتحعلی‌فرمان روا قاجار تشکیل شده و دارنده ۵.۷ مترارتفاع آدرس مسجد توفیق مشهد و چهارده پله میباشد.

گنبد رفیع مسجد بر فراز تراس مقصوره، بر عظمت این سازه افزوده میباشد. طول گنبد حدود ۴۱ متر و خلأ میان دو پوشش گنبد، ۱۰ متر میباشد. سطح فرنگی آن با خشت لعاب‌دار و یک کتیبه با خط کوفی تزئین گردیده‌است. در دو طرف این تراس، دو مناره هر مورد به طول ۴۳ متر از کف مسجد تشکیل شده و دارنده کتیبه‌هایی تعدادی میباشد. مسجد گوهرشاد صحنی به حجم ۲۸۰۰ مترمربع دارااست و زیربنای آن ۹۴۱۰ متر مربع میباشد.

اسم بانو گوهرشاد، بانی مسجد، در تراس شمالی مسجد یعنی تراس دارالسیاده بر کاشی معرق به زرد رنگ و خط ثلث مندرج میباشد.رزرو مسجد توفیق مشهد این حیاط با معرق‌کاری زیبایی تزئین گردیده و بر سردَر ورودی آن به رواق دارالسیاده، پنجره‌ای از نقره از اثرها عهدوپیمان قاجاریه نصب گردیده است.دو حیاط شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، با معرق‌کاری ممتاز و کتیبه‌هایی به خط ثلث، مسجد را به رواق امام خمینی(ره) و بست روضه خوان بهاءالدین مرتبط می‌نماید.

در کتابهاي دعا و زيارت آداب مسجد کوفه را پیرو آداب خویش شهر کوفه بيان مي نمایند؛ به این دلیل‌که از سرزمين کوفه تحت عنوان بقاع اميرالمؤمنين(ع) ياد شد‌ه‌است و براي ورود به آن، نظير بقعه پيامبراکرم(ص) آدابي معلوم شد‌ه‌است. در هر حالا چنين وارداتی میباشد که وقتي به سوي مسجد کوفه عازم شدي در درحال حاضر رفتن اللَّه اکبر و لااله الااللَّه و الحمداللَّه و سبحان اللَّه مي گويي سپس که به مسجد رسيدي در کنار در مشهور به باب الفيل13 بايست اينگونه درود بده. السلام علي فرستاده اللَّه، السلام علي اميرالمؤمنين و رحمةاللَّه و برکاته و منتهي مسجد توفیق مشهد مشاهده و موضع مجلسه و رده حکمته... و انت وليّي و سيّدي و وسيلتي في الدنيا و الآخرة.

بعد از آن باطن مسجد شو و بگو: اللَّه اکبر (سه سکو) هذا جایگاه العائذ باللَّه و بمحمّد و بولاية أميرالمؤمنين مسجد طالقانی مشهد وألأئمة المهديين الصادقين... وحجةاللَّه علي خلقه.

آن‌گاه برو به طرف ردیف چهارم نزديک باب الانماط که روبروي ردیف پنجم و به ردیف حضرت ابراهيم(ع) مشهور میباشد و چهار رکعت نماز بخوان به اين ترتيب که دو رکعت آن را با ثنا و سوره »قل هواللَّه« و دو رکعت ديگر را با ثنا و سوره قدر14. وقتي نماز را به پايان بردي تسبيحات حضرت زهرا(ع) را بیان و آن‌گاه اين سیرتکامل درود کن:

السلام علي عباداللَّه الصالحين الراشدين، الذين أذهب اللَّه عنهم الرجس و طّهرهم تطهيراً و جعلهم أنبياء مرسلين و حجة علي الخلق أجمعين شماره مسجد توفیق مشهد و درود علي المرسلين والحمداللَّه رب العالمين و لک تقدير العزيز العليم. و هفت رتبه بگو: درود علي نوح في العالمين. آن‌گاه بگو: نحن علي وصيتک يا وليّ المؤمنين التي أوصيت بهاذريتک اینجانب المرسلين... الحمداللَّه علي ماهدانا.

بعداز آن به نزديک »دکة القضا« رفته در آنجا دو رکعت نماز مي خواني در اين نماز پس از ستایش در قرائت سوره مختار هستي هر يک از سوره هاي قرآن را که در آن آيه سجده نيست مي تواني بخواني. پس از اين نماز هم وقتي تسبيحات حضرت زهرا(ع) را بیان کردي بعد از آن چنين بگو:

يا مالکي و مملکّي و متغمدي بالنعم الجسام... برحمتک يا أرحم الراحمين.

با دقت به کامل بودن جاری ساختن و آداب مسجد کوفه در اينجا به همين مقدار بسنده مي کنيم و هواداران را به مفاتيح الجنان رزرو مسجد توفیق مشهد و کتابهايي که در زمينه آداب و انجام عتبات عاليات درج شده رجوع و برگشت مي دهيم.

تمامی مراجع: اعتکاف اساسا، یک فعالیت مستحبی میباشد؛ اما ممکن میباشد به سببی - مانند نذر، پیمان یا این که مسجد طالقانی مشهد عهد و پیمان - واجب گردد. برای مثال آدم نذر می‌نماید یا این که با خدای خویش عهد و پیمان می بندد که در‌حالتی که در فلان عمل، برنده شد، یا این که از فلان بیماری شفا پیدا کرد، چندین روز در مسجد معتکف گردد.(۱)

پی‌نوشت:

سید محمد کاظم یزدی، العروة الوثقی، ج ۲، الاعتکاف.

* فرصت اعتکاف

آیا در هر مجال که بخواهیم میتوانیم، معتکف شویم مسجد توفیق مشهد یا این که مجال خاص داراست؟

همگی مراجع: در هر فرصت که روزه درست باشد، اعتکاف نیز درست میباشد. اعتکاف فرصت خاصی ندارد؛ البته شایسته ترین مجال برای جاری ساختن آن، ماه خوش یمن رمضان به ویژه ده سال انتها آن میباشد.(۱)

* استارت اعتکاف

آیا روزه های قضا که بر عهده داریم، میتوانیم در اعتکاف بگیریم؟

همگی مراجع: بله، روا میباشد.(۱)

۱. سید محمد کاظم یزدی، العروة الوثقی، کتاب الاعتکاف، م ۴.

آیا می‌اقتدار در حین اعتکاف به مکان روزه مستحبی روزه نذری گرفت؟

بلی، یکی‌از موقعیت اعتکاف، روزه تصاحب کردن میباشد، خواه روزه قضا و واجب باشد یا این که نذر رزرو مسجد توفیق مشهد و یا این که مستحب و یا این که روزه‌ای باشد که برای آن اجیر گردیده باشد (روزه نیابتی) در سه روز اعتکاف میتواند هریک از این روزه‌ها را بگیرد و برای اعتکاف اشکالی ندارد.(۱)

احکام و نمازهای ایّام اعتکاف را مطرح نمائید؟

برای صحّت اعتکاف، قوانینی ذکر کرده‌اند: عقل، نیّت، روزه به چنگ آوردن، روزه آن کمتر از سه روز نباشد، در یک کدام از مساجد چهاگانه (مسجدالحرام و مسجد النبیّ و مسجد کوفه و مسجد بصره) باشد. در غیر این چهار مسجد، بنابر فتوای امام خمینی(ره) اعتکاف گونه های داراست، لیکن در مسجد جامع هر شماره مسجد توفیق مشهد شهر هم به آرزو اجر می‌اقتدار معتکف شد.

زن در‌حالتی که میتواند معتکف گردد که با حقوق و دستمزد شوهر منافات نداشته باشد و شوهر به وی اجازه بدهد. اعتکاف فرزندان درصورتی که منجر اذیّت والدین خواهد شد. روا وجود ندارد، لیکن چنانچه اذیت نشوند، اجازه مایحتاج وجود ندارد. فارغ از عذروبهانه فقاهتی و عمداً از مسجد (در برهه زمانی اعتکاف) بیرون نشود.(۱) موردنیاز وجود ندارد اعتکاف کننده به سنّ بلوغ رسیده باشد. اعتکاف نوباوه ممیّز درست میباشد.

می‏دانیم که در قرآن مهربان درباره زنان پیغمبر دستورهای خاصی وارداتی‏ میباشد . او‌لین آیه خطاب به زنان پیغمبر با این پاراگراف شروع می‏گردد:«"یا این که نساء النبی لستن کأحد اینجانب النساء"،یعنی شما با بقیه زنان فرق دارید.» اسلام التفات خاصی داشته میباشد که زنان پیغمبر چه در طول حیات آن حضرت و چه مسجد توفیق مشهد پس از وفات وی، در منزل‏های خویش بمانند ، و در‌این جهت بیشتر منظورهای اجتماعی و سیاسی در فعالیت بوده میباشد.قرآن مهربان صریحا به زنان‏ پیغمبر می‏گوید:«و قرن فی بیوتکن، یعنی در منزل‏های خویش بمانید.» اسلام‏ می‏منظور میباشد «امهات المؤمنین» که خواه ناخواه احترام متعددی میان مسلمان‌ها داشتند از احترام خویش سوء استعمال نکنند، و احیانا ابزار موادتشکیل دهنده خودخواه و ماجراجو در مسائل سیاسی و اجتماعی واقع نشوند. و چنان که‏ می‏دانیم یکی‌از «امهات المؤمنین» عایشه میباشد که از این فرمان سرپیچی‏ کرد ، ماجراهای سیاسی ناگواری برای عالم اسلام به وجود آورد. ( مطهری، 1391:ج 19،ص 431) . به هر هم اکنون آیه‏ای که در آن آیه، واژه و کلمه « عفاف و حجاب » به فعالیت رفته آیه 53 از سوره احزاب میباشد که می‏فرماید: "وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ" یعنی در شرایطی‌که از آن‌ها فرآورده و کالای گزینه مسجد طالقانی مشهد نیازی مطالبه‏ می‏فرمایید از پشت پرده از آن‌ها بخواهید. «دراصطلاح تاریخ و حدیث اسلامی هر جا اسم « آیه عفاف و حجاب »آمده میباشد از جمله نقل شده پیش از نزول آیه عفاف‏ چنان بود و بعداز نزول آیه عفاف اینگونه شد ، هدف این آیه میباشد که مرتبط با زنان پیغمبر میباشد(نیشابوری،درست مسلم،1412ق، ج 4، ص151 - 148) ، خیر آیه ها 30 و 31 سوره نور و روشنایی که می‏فرماید:«قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ» و «قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ» یا این که آیه 59 سوره احزاب که می‏فرماید: «یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ».

نوع دوم پوشش جلباب میباشد که در سوره احزاب بدان تصریح شد‌ه‌است : "یا این که أَیهَا النَبی قُل لِأَزواجِکَ و بَناتِکَ وَنِساءِ المُؤمِنینَ یدُنینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلا بیبهنَّ ذلِکَ أَدنی أَن یعرِرشتهَ ولایوذَینَ وکان الله غفوراَرحیماَ ." (سوره احزاب/ آیه 59)

«ای نبی ، به زنان و دخترانت و زنان مؤمن بگو : جلباب های خویش را به هم مجاورت سازند تا با این پوشش خوب شناخته شوند و از اسیب هوس رانان آزار نبینند و آفریدگار بخشنده و کریم ومهربان میباشد .»

علامه طباطبائی در توضیح کلمه و واژه جلابیب میفرمایند:«جلباب لباس‏اى میباشد سرتاسرى آدرس مسجد توفیق مشهد که تمامى تن را مى‏پوشاند و یا این که روسرى مخصوصى میباشد که شکل و رمز را ساتر مى‏ گردد و مراد برای مثال «پیش بکشند مقدارى از جلباب خویش را»، این میباشد که آن را طورى بپوشند که گلو و سینه ‏هایشان در انظار ناظرین پیدا نباشد» .(علامه طباطبائی، 1374:ج‏16، ص 340)

همینطور در تعبیروتفسیر المیزان در پایین آیه شریفه آورده میباشد : «الجلابیب عده جلباب و هوثوب تشتمل به المرأه فیغطّی جمیع بدنها وی الخمار الذی تغطّی به رأسها و وجهها ». «جلابیب توده جلباب میباشد وآن لباسی میباشد که زن آن رادربر می‌کشد و همگی تن خویش را می پوشاند یا این که مقنعه ای میباشد که راز و شکل خویش را به آن می پوشاند». (به عبارتی،ص361). زمخشری نیز در کشاف به گزارش ابن عباس همین معنا را به عمل برده میباشد و می‌گوید : «الرداء الذی سیته اینجانب فوق الی اسفل». «در جلباب ردایی میباشد که سراسر تن را از بالا تا ذیل را می پوشاند». (زمخشری، 1352:ص 559).

«جلباب لباسی تعالی خیس از سرپوش و خرد خیس از رداست که زن راز و سینه خویش را با آن می پوشاند رزرو مسجد توفیق مشهد و اورده شده میباشد لباسی تبارک میباشد که از محلفه کوتاه خیس میباشد و زن آن را می‌پوشد وگفته گردیده است به عبارتی ملحفه میباشد.» (بیرقی اکبری ، 1377: ص 44-46)

کلمه ادناء در تفاسیر «هم به معنای دنو (مجاورت کردن) آمده.» (نتیجه کاشانی ،1373:ج4، ص 203) و «هم به معنای ارحاء و اسدال و آویختن .»